Het college,

Gemeente Schelle

AANVRAAG OMGEVINGSVERGUNNING

Advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaren

1. CONTEXT

Dit document betreft het onderzoek en onpartijdig advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaar omtrent voorliggende aanvraag voor OMGEVINGSVERGUNNING , dat ter beslissing wordt voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen. Het eindadvies van de gemeentelijke omgevingsambtenaar, met al dan niet bijhorende voorwaarden waaraan u en/of de werken moeten voldoen, bevinden zich onderaan dit document. Eventuele bijlagen (bv. adviezen, plannen) bij de beslissing worden afzonderlijk toegevoegd in uw dossier op www.omgevingsloketvlaanderen.be; deze bijlagen zijn onlosmakelijk verbonden aan deze beslissing.

2. GEGEVENS VAN DE AANVRAGER

3. GEGEVENS VAN HET DOSSIER

4. PROCEDUREVERLOOP

5. INHOUD VAN DE AANVRAAG

Stedenbouw / stedenbouwkundige handelingen

Gemeente Niel/Aartselaar- Wegenis- en rioleringswerken Matenstraat en zijstraten Tuinlei en Poortelei

6. TOETSING AAN VOORSCHRIFTEN, BELEIDSKADERS e.a.

Volgende voorschriften en bepalingen zijn van toepassing op de aanvraag:

Bindende bepalingen inzake procedure

• Omgevingsvergunningendecreet: BS 23/10/2014, uitvoering 23/02/2017.

• Omgevingsvergunningenbesluit: BVR 27/11/2015, uitvoering 25/04/2014
• Meldingsbesluit
• Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening
• Wegenwerken / zaak der wegen: Voor een zaak der wegen is er en beslissing van de Gemeenteraad vereist indien de aanvraag wegenwerken omvat die naar het openbaar domein gaan.

Planologische bepalingen

De aanvraag ligt in:

• Gewestplan Vlaanderen zone Antwerpen: in Schelle in werking sinds 28/10/1979.
  • De aanvraag ligt in Agrarische gebieden met overdruk ontginningsgebied met deze bepalingen:

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin. Behoudens bijzondere bepalingen mogen de agrarische gebieden enkel bevatten de voor het bedrijf noodzakelijke gebouwen, de woning van de exploitanten, benevens verblijfsgelegenheid voor zover deze een integrerend deel van een leefbaar bedrijf uitmaakt, en eveneens para-agrarische bedrijven. Gebouwen bestemd voor niet aan de grond gebonden agrarische bedrijven met industrieel karakter of voor intensieve veeteelt, mogen slechts opgericht worden op ten minste 300 m van een woongebied of op ten minste 100 m van een woonuitbreidingsgebied, tenzij het een woongebied met landelijk karakter betreft. De afstand van 300 en 100 m geldt evenwel niet in geval van uitbreiding van bestaande bedrijven. De overschakeling naar bosgebied is toegestaan overeenkomstig de bepalingen van artikel 35 van het Veldwetboek, betreffende de afbakening van de landbouw- en bosgebieden.

Het aanleggen van wegen is toegestaan in agrarische gebieden.

    De aanvraag is conform de bepalingen van het Gewestplan.

• De aanvraag ligt tevens in de overdruk “ontginningsgebied”. De voorschriften werden echter vernietigd door het Grondwettelijk Hof in 2018. Zodoende is de onderliggende gewestplanbestemming van toepassing.

• Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen: BVR 19/06/2009.
  • De aanvraag ligt binnen de afbakeningslijn die aangeeft waar Antwerpen in de toekomst kan ontwikkelen, maar niet in een specifieke bestemmingszone. Bijgevolg gelden de algemene voorschriften – artikel 0:

“Afbakeningslijn grootstedelijk gebied Antwerpen”. De gebieden binnen de afbakeningslijn behoren tot het grootstedelijk gebied Antwerpen. Met uitzondering van de deelgebieden waarvoor in dit plan voorschriften werden vastgelegd, blijven de op het ogenblik van de vaststelling van dit plan bestaande bestemmings- en inrichtingsvoorschriften onverminderd van toepassing. De bestaande voorschriften kunnen daar door voorschriften in nieuwe gewestelijke, provinciale en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen of BPA’s worden vervangen. Bij de vaststelling van die plannen en bij overheidsprojecten binnen de grenslijn gelden de relevante bepalingen van de ruimtelijke structuurplannen, conform de decretale bepalingen in verband met de verbindende waarde van die ruimtelijke structuurplannen.

    De aanvraag is conform de bepalingen.

Overige beoordelingscriteria

1. Ruimtelijke Ordening

• Algemene beoordelingscriteria ruimtelijke ordening (niet-limitatief):
  • Vergunningenbeleid, definities, beoordelingsgrond, tijdsduur: VCRO + bijhorende uitvoeringsbesluiten
  • Beoordeling goede ruimtelijke ordening: VCRO art.1.1.4 en 4.3.1. t/m 4.3.4.
  • Wijzigingsdecreet (Codextrein) 08/12/2017
  • Wijzigingsdecreet 26/04/2019
  • Wijzigingsbesluit 11/09/2020
  • Latere wijzigingen van bovenstaande
  • En andere

2. Wegenis & rooilijnen

• Gemeentewegen (inclusief buurtwegen): volgens decreet 03/05/2019.
  •  Niet van toepassing op de aanvraag.
• Rooilijnendecreet: volgens decreet 08/05/2009.
  • De aanvraag ligt in de nabijheid van of aan een rooilijnplan TUINLEI (besluit 03/11/2011 / GR 07/09/2011). De aanvraag voorziet geen wijzigingen aan het rooilijnplan.
• Fietsstraten :

De aanleg van een fietsstraat in de Poortelei en de Tuinlei is een rare beslissing, zeker in de Tuinlei.

De Tuinlei is op grondgebied van Schelle heraangelegd volgens de vergunning die aangevraagd is eind 2015 en vergund op 31/03/2016.

Hier werd destijds voor een vrijliggend fietspad gekozen dat loopt vanaf de Steenwinkelstraat tot aam de Wullebeek. Het lijkt ons niet logisch dat er plots gekozen wordt voor een fietsstraat vanaf de Wullebeek tot aan de Matenstraat te Niel.

Hierop is nooit door de gemeente Niel enig bezwaar of advies gegevens dat men vanop het grondgebied van Niel een fietsstraat wil aanbrengen en dat men geen gebruik gaat maken van vrijliggende fietspaden zoals dat in Schelle het geval was.

Het is een logische verderzetting dat de fietspaden van de Tuinlei worden doorgetrokken tot aan de Matenstraat.

Zowel de fietsersbond als de Fietsberaad, het kenniscentrum voor het fietsbeleid in Vlaanderen, hebben op hun website een aantal visies over hoe en waar een fietsstraat moet aangelegd worden.

De fietsersbond geeft het volgende aan op hun website:

“Fietsstraten zijn al een aantal jaar aan een opmars bezig. Veel gemeenten zetten ze met de beste bedoelingen in, om fietsers meer ruimte te geven, want in een fietsstraat zijn auto’s “te gast”. Het concept fietsstraat is opgenomen in de wegcode. De omschrijving daar klinkt als volgt: “In fietsstraten mogen de fietsers de ganse breedte van de rijbaan gebruiken voor zover deze slechts opengesteld is in hun rijrichting en de helft van de breedte langs de rechterzijde indien de rijbaan opengesteld is in beide rijrichtingen. Motorvoertuigen hebben toegang tot fietsstraten. Zij mogen de fietsers evenwel niet inhalen. De snelheid mag in een fietsstraat nooit hoger liggen dan 30 kilometer per uur.” Hoewel dit op papier uitstekend klinkt, blijkt dat er in de praktijk wel wat problemen zijn om fietsstraten goed te laten functioneren. Zowel fietsers als automobilisten lijken soms moeite te hebben met het concept. Veel heeft vermoedelijk te maken met de manier waarop fietsstraten vandaag worden georganiseerd.

Fietsstraten spelen een rol in het fietsvriendelijker maken van steden en gemeenten. Ze maken duidelijk dat in woonkernen de auto niet het meest geschikte vervoersmiddel is, en geven fietsers de bevestiging dat ze van harte welkom zijn.

Maar, een fietsstraat creëert ook bepaalde verwachtingen. Fietsers rekenen er op een minimum aan kwaliteit, terecht overigens, waarom is het anders een fietsstraat. Toch krijgt de Fietsersbond regelmatig klachten binnen over het functioneren van fietsstraten. Sommige fietsers voelen er zich onveilig of opgejaagd. Op die plekken moet er worden ingegrepen. We mogen immers niet verwachten dat elke fietser assertief genoeg is om zijn of haar plaats op te eisen. De fietsstraat moet ten dienste staan van alle fietsers, ook voor kinderen en senioren.

In een fietsstraat is de verhouding aantal fietsers/gemotoriseerd verkeer cruciaal. Het aantal fietsers moet gevoelig hoger liggen dan het aantal automobilisten. Daarnaast is er een kritische massa aan fietsers nodig om de fietsstraat goed te kunnen laten functioneren, anders verliest de fietsstraat haar geloofwaardigheid. Is de verhouding (nog) niet optimaal, dan kan een gewone zone 30 ook de fietsvriendelijkheid waarborgen.

Waar kunnen fietsstraten een rol spelen?

• In omgevingen waar het scheiden van fietsers en automobilisten omwille van beperkte ruimte niet mogelijk is. Als blijkt dat door middel van het schrappen van parkeerplaatsen er wél ruimte is voor comfortabele fietspaden, dan heeft die maatregel de voorkeur.
• Waar de huidige capaciteit van het fietspad niet langer volstaat om fietsers vlot en veilig te laten rijden en het fietspad verbreden geen optie is.
• Op hoofdfietsassen met veel fietsverkeer, zoals bijvoorbeeld drukke schoolroutes: hier kan de fietsstraat extra benadrukken dat de auto op de achtergrond moet blijven. De fietsstraat heeft hier ook een rol als sensibiliserend middel: het toont aan dat in die omgevingen fietsen en wandelen altijd de voorkeur geniet.

Enkel een bord ‘fietsstraat’ zetten is niet genoeg. Een fietsstraat is een middel, geen doel op zich.”

Hieruit kunnen we al een aantal conclusies trekken:

• Zowel fietsers als automobilisten lijken soms moeite te hebben met het concept.

De Tuinlei is een druk bereden straat met zwaar verkeer.

Een fietsstraat op die locatie creëert voor de fietser een structurele verkeersonveiligheid op die locatie (oversteekbewegingen zijn steeds potentiële conflictpunten, hier tussen een fietser en vrachtwagens

De vrachtwagens van de klei ontginning gebruiken de Tuinlei om de nodige goederen aan te voeren en de uitgegraven klei af te voeren.

Om dan de straat plots ter hoogte van de Wullebeek om te vormen naar een fietsstraat van 400m is niet verantwoord.

Vrachtwagens die vanuit de Matenstraat de Tuinlei inrijden en meteen geconfronteerd worden met traag rijdende fietsers remmen het verkeer in de Matenstraat af waardoor er steeds kans op filevorming is

• Een fietsstraat is een straat binnen een verblijfsgebied, die functioneert als belangrijke fietsverbinding en die door vormgeving en inrichting als zodanig herkenbaar is. Het autoverkeer kan beperkt aanwezig zijn, maar is duidelijk ondergeschikt aan het fietsverkeer.

Fietsstraten maken duidelijk dat in woonkernen de auto niet het meest geschikte vervoersmiddel is.
De Tuinlei is niet gelegen in een woonkern. Het betreft een weg van 400m waarbij slechts de laatste 75m voorzien is van bebouwing voor woonhuizen. Al de rest is natuurgebied of landbouwzone. Het gemotoriseerd verkeer is zeker niet ondergeschikt aan het fietsverkeer. 

• In een fietsstraat is de verhouding aantal fietsers/gemotoriseerd verkeer cruciaal. Het aantal fietsers moet gevoelig hoger liggen dan het aantal automobilisten. Daarnaast is er een kritische massa aan fietsers nodig om de fietsstraat goed te kunnen laten functioneren, anders verliest de fietsstraat haar geloofwaardigheid.

Het aantal fietsers in de Tuinlei ligt niet gevoelig hoger dan het gemotoriseerd verkeer. Daardoor zullen de fietsers geen veilig gevoel krijgen en zal de fietsstraat niet goed functioneren en verliest ze dus ook haar geloofwaardigheid zoals aangegeven door de fietsersbond.

• Een fietsstraat creëert ook bepaalde verwachtingen.
  De fietsers komen van een vrijliggend fietspad vanuit schelle en komen dan zonder enige overgang op een fietsstraat terecht. Daar hebben ze dan plots voorrang. Op de Tuinlei in Schelle is de maximum snelheid 50km per uur.

Een vrachtwagen die tegen de snelheid van 50 km/u moet afremmen naar 30km/u voor de fietsstraat en daar plots zou moeten stoppen voor een fietser die de straat komt op gereden, zonder te kijken.

De fietser heeft voorrang en kan tot aan de middellijn van de weg te rijden om dan tegen een snelheid van 15km/u verder te rijden met vlak achter hem een vrachtwagen. Dit creëert enkel gevaarlijke en mogelijk ook dodelijke situaties.

Ook de fietsstraat in de Poortelei voldoet niet aan de voorwaarden opgenomen door de Fietsersbond en Fietsberaad

• Aan de voorwaarden om een fietsstraat aan te leggen volgens de fietsersbond zijn ook niet voldaan:

o        Er is genoeg ruimte om het vrijliggend fietspad verder te trekken tot aan de Matenstraat

o        Het wordt een nieuw fietspad dat rekening houdt met de capaciteit nodig voor deze fietsers

o        Het is ook geen hoofd-fiets-as

o        Het is niet mogelijk om het autoverkeer onmogelijk te maken in de Tuinlei.

o        Het is een straat waar enorm veel vrachtwagens rijden

o        De fietsstraat heeft een lengte van 400m in een voornamelijk open gebied zonder bebouwing en daardoor zal er zeker worden ingehaald door het gemotoriseerd verkeer.

o        De fietsstraat is geen onderdeel van een fietsroute of schoolroute

Op het grondgebied van Niel zijn er 2 grote rotondes aangelegd (Vlaamse investeringen) zodat het vrachtverkeer beter naar de A12 kan rijden.

Deze zijn niet alleen aangelegd voor het gebruik van de vrachtwagens van de gemeente Niel. De vrachtwagens van de omliggende gemeentes moeten ook gebruik kunnen maken van deze rotondes, anders moesten deze niet zo groot worden aangelegd.

De vrachtwagens kunnen perfect via de Tuinlei vanuit Schelle , via de Matenstraat, de Pierstraat en de ’s Herenbaan naar deze rotondes rijden zonder de nodige overlast te veroorzaken in de woonkernen van de gemeentes.

Er bestaat zelfs een mogelijkheid om via het researchpark van de Galileilaan te rijden naar de rotondes.

7. BEOORDELING VAN DE AANVRAAG

Door de bovenliggende bezwaren is het voor de gemeente schelle niet aangeraden om de verbindingen van de wegen vanuit de gemeente Niel/Aartselaar om te vormen naar fietsstraten.

Het verlengde van de Tuinlei kan perfect aangelegd worden volgens dezelfde visie met vrijliggende fietspaden zoals dat reeds in de gemeente schelle aanwezig is.

Beslist:

Eenparig goedgekeurd

Enig artikel:

EINDADVIES VAN DE OMGEVINGSAMBTENAREN AAN HET COLLEGE

Eindadvies stedenbouw

ONGUNSTIG

Gelet op bovenstaande beoordeling voldoet de aanvraag niet aan de goede ruimtelijke ordening.

De Gemeentelijke Omgevingsambtenaar (GOA) adviseert aan het College om via dit advies aan te geven dat het standpunt van de gemeente Schelle ongunstig is voor de aansluiting van de wegen op het wegennet op het grondgebied van Schelle.